Dr. Giacomo Vivanti
Bijdrage: Addressing early learning difficulties in autism within clinical and early childhood education settings

Dr. Giacomo Vivanti is universitair hoofddocent en leider van het onderzoeksprogramma voor vroege detectie en interventie bij het A.J. Drexel Autism Institute.

Zijn werk is gericht op het begrijpen en aanpakken van sociale leerproblemen bij jonge kinderen met autisme, geïnspireerd door zijn ervaring met twee broers met autisme. Hij heeft een PhD in Cognitieve Wetenschappen (Universiteit van Siena, Italië), een postdoc aan het MIND Institute (University of California Davis), en een onderzoekspositie aan het Olga Tennison Autism Research Center (Australië).

Zijn onderzoek gebruikt eye-tracking en gedragsstudies om vroege leerprocessen bij autisme te begrijpen, en klinische proeven en participatief onderzoek om interventies te optimaliseren. Hij heeft meer dan 50 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en is auteur van handleidingen voor vroege interventies bij autisme.

Dr. Vivanti is Associate Editor van het Journal of Autism and Developmental Disorders en actief in internationale organisaties en adviesraden rondom autisme. Hij is tevens gecertificeerd therapeut en trainer in het Early Start Denver Model, een evidence-based interventie voor jonge kinderen met autisme.

Met de aanhoudende toename in diagnoses van autismespectrumstoornis (ASS) is er een gelijktijdige behoefte aan vroege interventie om leermogelijkheden te maximaliseren tijdens de periode van maximale hersenplasticiteit. Deze presentatie behandelt recent onderzoek naar evidence-based methoden om vroeg leren en socialisatie te bevorderen bij jonge kinderen met autisme, zowel in klinische als in educatieve settings tijdens de peuter- en kleuterjaren.

De focus ligt met name op Naturalistische Ontwikkelingsgerichte Gedragsinterventies (NDBI). Deze aanpak gebruikt wetenschappelijke kennis over vroegkinderlijk leren om cognitieve, adaptieve en sociale uitkomsten te verbeteren door in te spelen op de interesses en sterke punten van kinderen, het versterken van affectieve en communicatieve dimensies van sociale interacties, en het integreren van leermogelijkheden in betekenisvolle en motiverende dagelijkse routines.

Em. Prof. Dr. Mijna Hadders-Algra,
Bijdrage: Early detection of autism spectrum disorders: limitations and possibilities

Mijna Hadders-Algra is arts en emeritus-hoogleraar ontwikkelingsneurologie UMCG.

Autisme Spectrum Stoornis (ASS) wordt gekenmerkt door een afwijkende ontwikkeling van de sociale hersenen, met opvallende atypische kenmerken in de fronto-temporaal-pariëtale cortex en het cerebellum. Laboratoriumonderzoek toont aan dat vroege tekenen van ASS verschijnen tussen 6 en 12 maanden: verminderde sociale communicatie, iets minder ver gevorderde motorische ontwikkeling en repetitief gedrag. De fronto-temporaal-pariëtale cortex en het cerebellum spelen een prominente rol in de ontwikkeling van sociale communicatie, terwijl fronto-pariëtale-cerebellaire netwerken betrokken zijn bij de planning van bewegingen, oftewel bewegingsselectie. Atypische sensorische responsiviteit, een kernkenmerk van ASS, kan resulteren in een verstoorde ontwikkeling van sociale communicatie en motorische vaardigheden en/of in het ontstaan van atypisch repetitief gedrag.

In het eerste postnatale jaar worden de betrokken hersengebieden gekenmerkt door een geleidelijk verdwijnen van tijdelijke structuren: de fronto-temporaal-pariëtale corticale subplaat en de cerebellaire externe granulaire laag. Het is voorstelbaar dat met het verdwijnen van deze tijdelijke structuren de vroege tekenen van ASS, pas tevoorschijn kunnen komen, omdat die verschijnselen gebaseerd zijn op de verstoorde ontwikkeling van de permanente netwerken in deze hersengebieden. Dit verklaart waarom klinische instrumenten, zoals ouderinterviews en vragenlijsten, pas vanaf de leeftijd van 12 maanden voorspellende waarde krijgen.

Prof. Dr. Jonathan Green
Bijdrage: Parent-mediated early interventions for autism and neurodiversity: long-term effectiveness and a pathway for early detection and care

Jonathan Green is hoogleraar Kinder- en Jeugdpsychiatrie aan de Universiteit van Manchester en ere-consultant kinder- en jeugdpsychiater in het Royal Manchester Children’s Hospital. Hij studeerde geneeskunde in Cambridge, kindergeneeskunde in Londen en psychiatrie in Oxford, voordat hij klinische en onderzoeksgroepen oprichtte in Manchester, VK. Gedurende meer dan 25 jaar heeft hij ouder-geleide ondersteuning ontwikkeld en getest voor de vroege ontwikkeling van kinderen met autisme, zowel bij kinderen met een vroegtijdige diagnose (PACT) als in de pre-diagnostische fase (iBASIS). Op basis van dit bewijs heeft hij een geïntegreerde benadering voor identificatie en ondersteuning van vroege autismenzorg ontwikkeld. Deze aanpak wordt nu geïmplementeerd in het Verenigd Koninkrijk en internationaal, en heeft geleid tot een afname van wachtlijsten en -tijden, evenals positieve resultaten voor kinderen en hun gezinnen.

Parallel hieraan heeft hij zich beziggehouden met het ontdekken van aanvullende biologische behandelingen voor autisme, door middel van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek en experimentele medische proeven binnen NF1.

De afgelopen jaren heeft hij zich steeds meer gericht op participatief en co-productief onderzoek samen met de autistische gemeenschap, waaronder een innovatief participatief fenomenologisch project waarin de ervaring van autistische en neurotypische mensen wordt vergeleken. Daarnaast heeft hij gepleit voor een herconceptualisering van autisme, waarin zowel de ontwikkelingsaspecten als de ervaringen van autistische personen worden meegenomen.

Jonathan was lid van de meest recente ontwikkelingsgroep voor autisme van de Britse NICE-richtlijnen. Hij is Senior Investigator bij het NIHR, Fellow van de UK Academy of Medical Sciences en Global Senior Leader voor autisme bij de International Society of Autism Research (INSAR).

In deze lezing zal hij de theorie en het bewijs bespreken met betrekking tot ouder-geleide vroege ontwikkelingsinterventies voor autisme, met een focus op het PACT-model voor jonge kinderen met een diagnose en het iBASIS-model voor baby’s met een verhoogde kans op een autistische ontwikkeling. Jonathan zal bewijs presenteren over het werkingsmechanisme en de langetermijneffectiviteit van deze interventies. Vervolgens zal hij uitleggen hoe deze interventies kunnen worden samengevoegd tot een geïntegreerd detectie- en zorgtraject voor vroege neurodiversiteit, en hoe deze aanpak wordt geïmplementeerd in de gezondheidszorgsystemen van het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Azië.

Dr. Patrick Dwyer
Bijdrage: Autism in the Early Years: A Neurodiversity-Affirming Approach

Dr. Patrick Dwyer is een Canadese autistische onderzoeker verbonden aan het Olga Tennison Autism Research Centre (OTARC) aan de La Trobe University in Melbourne, Australië. Patricks onderzoek richt zich met name op hoe autistische mensen gedurende hun leven de wereld om hen heen ervaren en waarnemen, met bijzondere aandacht voor autistische ervaringen van zintuiglijke stress en ongemak. Daarnaast heeft Patrick een grote interesse in belangrijke actuele kwesties binnen de autismegemeenschap, zoals de politiek van interventie, diagnose/identiteit en neurodiversiteit.

Patrick is tevens lid van de Australasian Autism Research Council (AARC) en maakt deel uit van het lidmaatschapscomité van de International Society for Autism Research (INSAR). Ook is Patrick lid van de ANSWER-leiderschapsgroep van het Autism Intervention Research Network for Physical Health (AIR-P).

Traditioneel werd autisme vaak benaderd vanuit een perspectief van tekortkomingen en stoornissen. De neurodiversiteitsbeweging daagt deze beperkte visie uit door te erkennen dat autisme beperkend kan zijn, maar dat autistische eigenschappen vaak ook sterke punten met zich mee kunnen brengen. Deze presentatie biedt een definitie van autisme op basis van neurodiversiteit en erkent hoe autistische eigenschappen – en veelvoorkomende aspecten van autistische profielen, zoals "monotrope" aandacht – zowel uitdagingen als mogelijkheden voor leren kunnen bieden binnen de context van vroege ondersteuning bij autisme.

Aangezien de gangbare op straffen, belonen en herhaling gebaseerde benaderingen (ABA / toegepaste gedragsanalyse) voor ondersteuning bij autisme in de vroege levensjaren intens controversieel zijn, zal deze presentatie kort enkele belangrijke controverses belichten en bespreken hoe ondersteuning en interventies beter kunnen worden afgestemd op de waarden van neurodiversiteitsvoorstanders en leden van de gemeenschap.