Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Prof. Dr. Esther Kluwer
Bijdrage: Relaties in transitie

Esther Kluwer is bijzonder hoogleraar Duurzame relaties en welzijn aan de Radboud Universiteit en tevens verbonden aan de afdeling Psychologie van de Universiteit Utrecht. Zij doet wetenschappelijk onderzoek naar de vraag hoe partners en ex-partners hun relatie onderhouden, soms onder stressvolle omstandigheden, en hoe dit van invloed is op hun welzijn en dat van hun kinderen. Zij is mede-oprichter van het Kennisnetwerk Relaties & Scheiding.

Life events, zowel positief als negatief, zorgen voor veranderingen in de partnerrelatie en vragen om aanpassing. Zulke relatietransities zijn vaak stressvol en veroorzaken "relational turbulence". Denk aan de transitie naar ouderschap, de veranderingen tijdens COVID-19, maar ook een scheiding is in wezen een relatietransitie. Hoe gaan stellen hiermee om en wat is de impact op de kwaliteit van de (ex-)partnerrelatie? Waarom onstaat er bij sommige stellen problematiek terwijl, andere stellen zich schijnbaar moeiteloos aanpassen? In deze bijdrage geef ik antwoord op deze vragen en de rol van professionele hulp bij relatietransities.

Prof. Dr. Loes Keijsers
Bijdrage: Over resilience en veerkracht

Loes Keijsers is ontwikkelingspsycholoog en verbonden als hoogleraar pedagogiek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze is geïntrigeerd door de levens en relaties van tieners en hoe ouders ondanks hun afnemende autoriteit optimaal kunnen bijdragen aan de positieve ontwikkeling, geestelijke gezondheid en het welzijn van hun kind.

Veerkracht en resilience zijn cruciaal in relaties en gezinsproblematiek. Ze helpen individuen en families om te gaan met tegenslagen en stress. Een veerkrachtig gezin kan beter omgaan met crisissituaties, zoals ziekte, werkloosheid of relatieconflicten. Dit vermogen stelt hen in staat om te herstellen en sterker te worden na moeilijke periodes. Ondersteunende relaties binnen het gezin zijn dus essentieel voor het ontwikkelen van veerkracht. Loes Keijsers zal in haar bijdrage ingaan op het bevorderen een gezonde gezinsdynamiek, gericht op stabiliteit en veiligheid.

Dr. Indra Boedjarath
Bijdrage: Seksueel misbruik vanuit intercultureel perspectief

Indra Boedjarath heeft zich als GZ-psycholoog/psychotherapeut toegelegd op de interculturele hulpverlening. Ze is geregistreerd psychotraumaspecialist en was directeur van Mikado, het landelijk kenniscentrum interculturele zorg. Indra verzorgt regelmatig lezingen, trainingen, colleges en publicaties over interculturele hulpverlening. Zij is gepromoveerd op het onderwerp suïcide en cultuur.

Seksueel misbruik kent intercultureel gezien verschillende uitingsvormen en interpretaties. Culturele normen en waarden beïnvloeden hoe slachtoffers en daders het misbruik ervaren en reageren. In sommige culturen kan seksueel misbruik een groter taboe zijn, waardoor slachtoffers minder geneigd zijn om hulp te zoeken. Hulpverleners moeten cultureel sensitief zijn om effectief te kunnen ondersteunen en begrip te tonen voor diverse perspectieven. Het erkennen van culturele verschillen en het bevorderen van respect en begrip zijn cruciaal bij het aanpakken van seksueel misbruik in een interculturele context. Indra zal kennis vertalen naar concrete handreikingen voor de praktijk.

Richèlle Hodiamont MSc.
Bijdrage: Ouderverstoting en destructief ouderschap

Richèlle Hodiamont studeerde klinische psychologie aan de Universiteit van Tilburg. Zij werkte in een Blijf van m’n Lijf-huis en begeleidde vrouwen nadat ze een huiselijk geweldssituatie waren ontvlucht. Richèlle deed een 4-jarige vervolgstudie, integratieve psychotherapie en is in 2012 haar eigen praktijk gestart, gespecialiseerd in (complex trauma na) emotioneel geweld. Daar werkt zij inmiddels met nog drie andere collega’s en behandelen zij mensen die te maken hebben (gehad) met destructieve relaties en/of ouderverstoting. Hulpvragen variëren van 'hoe communiceer ik met mijn narcistische ex-partner?' tot 'ik voel me voortdurend opgejaagd en onveilig terwijl ik allang volwassen ben en mijn narcistische ouder wel aankan'.

Ouderverstoting en destructief ouderschap zijn ernstige vormen van emotioneel misbruik die kinderen diepgaand kunnen beïnvloeden. Ouderverstoting treedt op wanneer een kind door toedoen van de ene ouder de andere ouder gaat afwijzen. Dit proces kan leiden tot langdurige psychologische schade voor het kind. Destructief ouderschap omvat gedragingen die de emotionele en psychologische gezondheid van het kind ondermijnen. Voorbeelden hiervan zijn manipulatie, negatieve beïnvloeding en het ondermijnen van de band met de andere ouder. Deze vormen van gedrag kunnen conflicten en loyaliteitsproblemen bij kinderen veroorzaken. Het is essentieel dat hulpverleners dergelijke situaties herkennen en gepaste interventies bieden. Hoe hier concreet gestalte aan te geven zal Richèlle Hodiamont behandelen in deze deelsessie.

Jeanne van Berkel
Bijdrage: Afpellen van armoede

Jeanne van Berkel is werkzaam als zelfstandig adviseur, trainer en procesbegeleider op maatschappelijke thema’s en vernieuwingen in het onderwijs, de kinderopvang en (preventieve) jeugdzorg. De afgelopen jaren heeft zij zich gespecialiseerd in de impact van armoede op het opgroeien en opvoeden. Voor de kinderen betekent dit buiten- en uitsluiten van ontwikkelingskansen en voor de ouders constante toxische stress. Armoede kan iedereen overkomen. Armoede komt bijna nooit alleen; er is méér aan de orde. Rondkomvragen raken aan de bestaanszekerheid, een basis die er moet zijn vóórdat er verdere hulpverlening geboden kan worden en geïntegreerd in het handelen thuis. Inspelen en bewust van van de impact van armoede in het gezin is dus een randvoorwaarde om verdere hulp te bieden.

Problematiek in gezinnen kan meerdere oorzaken hebben die zich manifesteren in gedrag, zowel bij kinderen als ouders. Het opvoeden en opgroeien in armoede vormt een significante en langdurige stressfactor, die kan leiden tot uiteenlopende gedragsproblemen en mogelijk een opeenstapeling van andere uitdagingen. In deze bijdrage, onder leiding van Jeanne van Berkel, zullen we de problematiek van armoede in gezinnen diepgaand analyseren (lees: afpellen). Door middel van uitgebreide informatievergaring verkrijgen we meer inzicht in potentiële reactiepatronen binnen het gezin.

Het signaleren van armoede en het starten van gesprekken hierover worden concreet uitgewerkt, met een focus op nabijheid en aandacht. We richten ons op de mogelijkheden, de groei en ontwikkeling van kinderen, en het perspectief van de ouder(s). De informatie die wordt verstrekt, is direct toepasbaar en gebaseerd op de vragen: Wat kun jij wel? Wat is jouw cirkel van invloed?

Prof. Dr. Trudy Mooren
Bijdrage: Trauma en misbruik

Trudy Mooren is als klinisch psycholoog en bijzonder hoogleraar betrokken bij onderzoek en onderwijs op gebied van psychotraumatologie. Zij houdt zich bezig met onderzoek naar de gevolgen van individuele traumatisering op de onmiddellijke sociale omgeving en vice versa. Haar leerstoel richt zich op de bestudering van de gevolgen van psychotrauma voor familierelaties. Trudy werkt als klinisch psycholoog bij ARQ Centrum '45 aan diagnostiek, behandeling en deskundigheidsbevordering van kinderen, jeugdigen en volwassenen na gewelds- en migratie-ervaringen, zoals veteranen, vluchtelingen, asielzoekers en generaties van de Tweede Wereldoorlog.

In deze deelsessie zal Trudy Mooren dieper ingaan op hoe trauma en misbruik de gezinsdynamiek kunnen verstoren. Het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving is daarbij cruciaal voor het genezingsproces van alle gezinsleden. Trudy zal bespreken welke stappen ondernomen kunnen worden om de gevolgen te beperken en het herstelproces te bevorderen. Door inzicht te bieden in de complexiteit van trauma binnen het gezin zullen professionals handvatten krijgen voor effectieve interventies en ondersteuning.

Dr. Pieternel Dijkstra
Bijdrage: Een opgefriste kijken op patronen in relaties en gezinnen: de zelf-differentiatietheorie

Pieternel Dijkstra is opgeleid als psycholoog en promoveerde in 2001 aan de Rijksuniversiteit Groningen op het onderwerp 'Jaloezie binnen partnerrelaties'. Sindsdien is zij werkzaam als zelfstandig ondernemer, en vervulde zij rollen als relatietherapeut, psycholoog, docent, wetenschappelijk onderzoeker en auteur. Van haar hand verschenen vele boeken over sociale relaties en wetenschappelijke artikelen over onder andere partnerrelaties. De laatste jaren is Pieternel met name actief als relatietherapeut en docent op het gebied van relatietherapie. Ze werkt daarbij vanuit de visie van de derde generatie cognitieve gedragstherapie, zoals ook neergelegd in haar laatste boeken die gaan over relatietherapie en overspel.

Een van de meest bekende theorieën over partner- en gezinsrelaties is de gehechtheidstheorie. In deze sessie wordt echter een alternatief gedachtegoed besproken dat in Nederland minder bekend is, maar zeer bruikbare inzichten biedt voor de praktijk: de Bowen Family Systems Theory (BFST). BFST, ontwikkeld in de jaren 70 door psychiater Dr. Murray Bowen staat momenteel weer in de academische belangstelling. De afgelopen jaren is er internationaal een explosie van onderzoek geweest naar de kernconcepten van deze theorie.

Tijdens deze deelsessie zal Pieternel Dijkstra de nieuwste inzichten over BFST behandelen. Zij zal uitleggen wat zelfdifferentiatie inhoudt, welke functionele en dysfunctionele relationele patronen hiermee samenhangenen wat de implicaties zijn voor het handelen als therapeut, in vergelijking met bijvoorbeeld de gehechtheidstheorie. Tot slot wordt besproken hoe deze inzichten in de praktijk kunnen worden toegepast om stellen en gezinnen te ondersteunen.

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.