Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Prof. dr. Jeroen Legerstee
Bijdrage:  Innovatieve behandelingen bij angst, dwang en tics

Jeroen Legerstee is GZ-psycholoog en in opleiding tot klinisch psycholoog. Naast zijn onderzoek werkt Jeroen als behandelaar voor kinderen en jongeren. Hij werkte hiervoor in de kinder- en jeugdpsychiatrie in het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis. Jeroen Legerstee onderzoekt al langer innovatieve behandelmethoden, zoals Virtual Reality, chatbots, e-health en zorg-gerelateerde smartphone apps. Sinds maart 2024 is hij benoemd tot bijzonder hoogleraar innovatieve behandeling bij kinderen en jongeren met dwang, angst en tics aan het expertisecentrum DAT (dwang, angst, tics).

Jeroen Legerstee richt zich in deze inleidende presentatie op innovatieve behandelingen van angst, dwang en tics bij kinderen en jongeren zal worden besproken. Hierbij wordt ingegaan op nieuwe initiatieven en wetenschappelijke studies naar VR, chatbots en smartphone apps. Luuk Stapersma zal inzichten rond de SPACE (Supportive Parenting of Anxious Childhood Emotions) behandeling presenteren. SPACE heeft als doel om ouders meer capabel te voelen in de omgang met angst en dwang bij kinderen en jongeren.

Dr. Fabiënne Naber
Bijdrage: Angst en brein: een neurologische benadering

Fabiënne Naber is als wetenschapper aangesteld bij het UMC-Utrecht afdeling Psychiatrie en werkzaam bij Autimaat (gespecialiseerde GGZ voor ASS) en het Kleine Heldenhuis (gespecialiseerde GGZ voor prematuur- en dysmatuur geboren kinderen).

Fabiënne bespreekt de neurobiologie van angst, waarbij ze de rol van hersengebieden zoals de amygdala en neurotransmitters zoals serotonine benadrukt. Ze legt uit hoe deze wetenschappelijke inzichten kunnen worden toegepast in therapieën en interventies. Fabiënne illustreert het gebruik van neurofeedback en op hersenen gerichte technieken bij de behandeling van angst. Ze benadrukt het belang van het vertalen van wetenschappelijke bevindingen naar begrijpelijke en toepasbare strategieën voor therapeuten. Daarnaast toont ze hoe professionals deze kennis kunnen gebruiken om beter om te gaan met kinderen en jeugdigen met angstproblemen. Door wetenschap en praktijk te verbinden staat zij weer garant voor een interessante presentatie.

Drs. Marleen Derks
Bijdrage: Angst en piekeren

Marleen Derks heeft haar eigen praktijk als psycholoog en is actief als supervisor, trainer en spreker. Zij schreef in 2015 "Nooit meer piekeren", dat inmiddels toe is aan de vijfde druk. Naar aanleiding van dit boek opende Marleen in 2015 de eerste Piekerpoli wat uitgegroeid is tot een landelijk netwerk van samenwerkende psychologen en therapeuten. In 2024 verscheen haar tweede boek "Eten zonder bodem" over emotie eten.

Kinderen en jongeren ervaren vaak angst om niet geaccepteerd en geliefd te worden. Leraren, opvoeders en ouders leggen onbewust een eigen ideaalbeeld op, waardoor kinderen het gevoel krijgen dat ze moeten voldoen aan bepaalde normen om een plek in de maatschappij te verdienen. Wanneer het kind merkt dat het niet aan deze opgelegde normen voldoet, ontstaat er angst. Deze angst manifesteert zich in gepieker, waarbij de innerlijke criticus een grote rol speelt. Het constante piekeren versterkt de angst en kan leiden tot stress, burn-out, depressie, eetstoornissen en zelfbeschadiging. Volgens het DSM classificatiesysteem van psychische stoornissen is gepieker een kernsymptoom van angststoornissen. In deze bijdrage worden concrete handvatten geboden om kinderen te helpen omgaan met stress en angst.

Katharina Visser PhD
Bijdrage: Geweldloos Verzet bij jeugdigen

Na het afronden van de Master Klinische Ontwikkelingspsychologie aan de UvA begon Katharina Visser haar loopbaan als psycholoog bij een dagbehandelingsgroep van Levvel voor kinderen met gedragsproblemen. Vervolgens startte zij een promotietraject aan het VUmc Amsterdam, waar zij onderzoek deed naar de effectiviteit van Geweldloos Verzet in de residentiële setting voor jeugdigen met LVB. Daarna werkte zij als basispsycholoog bij Invivo Kids in Amstelveen, met de focus op Acceptance & Commitment Therapy. Zij volgde een basis- en verdiepingscursus in transculturele systeemtherapie aan de RINO Amsterdam en is momenteel in opleiding tot GZ-psycholoog K&J bij de Ouder- en Kindteams Amsterdam.

Katharina Visser gaat in deze deelsessie in op de inzet van Geweldloos Verzet (GV) / Nieuwe Autoriteit bij ouders en opvoeders van jeugdigen, zowel met als zonder een licht verstandelijke beperking (LVB). Hoe kan deze methodiek effectief worden ingezet, wat zijn de effecten, en in welke situaties is het wel of juist niet geschikt?

Geweldloos Verzet wordt vaak geassocieerd met situaties van gewelddadig en grensoverschrijdend gedrag. Echter, deze aanpak is ook zeer effectief bij kinderen en jongeren met angst- en/of dwangproblematiek. GV helpt ouders en opvoeders om hun autoriteit op een constructieve manier te herstellen zonder geweld of escalatie, wat bijzonder belangrijk is voor kwetsbare jongeren met een LVB. De methodiek richt zich op het versterken van de relatie tussen ouder en kind, het verminderen van escalaties en het opbouwen van een ondersteunend netwerk rondom het gezin. GV is vooral geschikt in gezinnen waar sprake is van escalaties en een verlies van ouderlijke autoriteit. Het is minder geschikt in situaties van acute psychische crises of ernstige psychiatrische stoornissen, waar eerst stabilisatie nodig is.

Prof. Dr. Maaike Nauta
Bijdrage: Angst in de klas: herkennen en begeleiden

Maaike Nauta is Hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar onderzoek richt zich op de behandeling en preventie van stemmingsstoornissen en angststoornissen bij kinderen en adolescenten. Daarnaast is zij werkzaam als gedragstherapeut / GZ-psycholoog bij Accare.

Angst komt veel voor bij kinderen en jongeren, ook in de klas. Wanneer is het overmatig en wanneer past het bij de ontwikkeling? En hoe kan een leerkracht eraan bijdragen dat een kind leert omgaan met angst? In deze presentatie wordt ingegaan op het herkennen van overmatige angst en op interventies die kunnen helpen bij kinderen met angst in de klas. Er wordt besproken hoe een veilige en ondersteunende leeromgeving kan worden gecreëerd en welke rol communicatie en samenwerking met ouders speelt bij het aanpakken van angstproblemen.

Dr. Ellin Simon
Bijdrage: Vroegtijdig signaleren en ingrijpen bij angstproblemen bij kinderen

Ellin Simon is ontwikkelingspsychologie en cognitief neurowetenschapper. Ze werkte zowel in de praktijk als in onderzoek en onderwijs. Zij promoveerde op vroegtijdig ingrijpen angststoornissen bij kinderen aan de Universiteit Maastricht. Ze is auteur van 'Leer te Durven!', een evidence-based training voor angstige kinderen, die op verschillende plaatsen in Nederland wordt toegepast. Ze werkt momenteel als Universitair Hoofddocent Klinische kinder- en jeugdpsychologie aan de Open Universiteit. Samen met haar team streeft ze ernaar middels onderwijs en onderzoek een belangrijke bijdrage te leveren aan het vroegtijdig signaleren en helpen van kinderen met psychische problemen.

Ellin Simon is en blijft gefascineerd door het vinden van de beste manier om overmatige angst bij kinderen te signaleren en te verhelpen. Ze presenteert haar visie op waar het veld volgens haar naartoe zou moeten bewegen. Ze onderbouwt haar visie met wetenschappelijke uitkomsten.

Drs. Birgitta Kox
Bijdrage: Angst, een symptom of life bij Autismespectrumstoornissen?

Birgitta Kox is GZ-psycholoog en orthopedagoog-generalist. Zij is gespecialiseerd in autismespectrumstoornissen en is jarenlang werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg en als consulent bij het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE).

Een autismespectrumstoornis (ASS) kent een verscheidenheid aan uitingsvormen, variërend van meer zichtbaar tot meer verborgen. Dat wil zeggen verborgen aan de buitenkant. De lijdensdruk aan de binnenkant is vaak groot, waarbij angst en stress een belangrijke rol spelen. Denk aan sociale angst, de angst voor het onvoorspelbare, voor specifieke zaken of sensaties of de voortdurende angst om niet ‘door de mand te vallen’ wanneer sprake is van camouflage. Hoe kunnen we deze angsten begrijpen vanuit de huidige cognitieve verklaringsmodellen als de Predictive Coding Theory en HIPPEA? Wanneer spreken van een angst samenhangend met een ASS en wanneer van een co-morbide angststoornis? En waar steken we dan op in bij de behandeling: de angstklachten of stoornis of de ASS? Of wellicht eerder het welbevinden en de draagkracht?

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.